Home >> Dossier >> Primair onderwijs
Primair onderwijs

Inhoud

Het primair onderwijs heeft de opdracht zorg te dragen voor de brede ontwikkeling van leerlingen. Dat wil zeggen: zorgen dat alle leerlingen zich op cognitief, sociaal-emotioneel, cultureel en lichamelijk gebied optimaal kunnen ontplooien en goed voorbereid zijn op hun verdere (school)loopbaan.

Ruimte voor brede ontwikkeling

De brede taakstelling van het primair onderwijs houdt in dat er aandacht is voor zowel de cognitief-intellectuele als de sociaalemotionele ontwikkeling van leerlingen. Een goede beheersing van taal en rekenen is een noodzakelijke voorwaarde voor de verdere ontwikkeling. Bijzondere aandacht voor deze vakken is dan ook op zijn plaats.

Belangrijk is dat de aandacht voor taal en rekenen niet leidt tot een kwaliteitsvermindering bij andere vakken (bijvoorbeeld wereldoriëntatie, cultuureducatie of science) of tot minder aandacht voor de sociaalemotionele ontwikkeling. Een integrale visie op leren en ontwikkeling is in het primair onderwijs zo mogelijk nog belangrijker dan in andere onderwijssectoren, omdat hier de basis wordt gelegd voor de verdere (school)loopbaan. Ten slotte vraagt de toekomstige samenleving om aandacht voor leer- en denkvaardigheden en 'advanced skills', ook in het primair onderwijs.

Uitdagend onderwijs voor alle leerlingen

Een andere vereiste voor een goede ontwikkeling van leerlingen is onderwijs dat voor iedere leerling uitdagende doelen stelt. Van belang is daarvoor ook dat scholen op een opbrengstgerichte manier werken en dat leerling- en schoolprestaties regelmatig worden geëvalueerd. Hierdoor is het mogelijk om snel bij te sturen als een leerling of een leerlingengroep extra hulp of extra uitdaging nodig heeft; er kan individueel maatwerk geleverd worden.

Een verplichte eindtoets in groep 8 en een verplicht leerlingvolgsysteem passen binnen deze visie op onderwijs. Daarbij is het evenwel van belang dat scholen de vrijheid hebben om zelf een toets te kiezen, zolang deze voldoet aan door de minister gestelde voorwaarden.

Professionele schoolcultuur

Bij passend en uitdagend onderwijs hoort een professionele schoolcultuur met goede docenten en schoolleiders. In Nederland hebben de scholen relatief veel autonomie met betrekking tot de invulling en de organisatie van het onderwijs. Bij een professionele houding hoort dat scholen bereid zijn verantwoording af te leggen aan de leerlingen/ouders en de samenleving.

Kinderopvang en vroeg- en voorschoolse educatie

Een uitdagende omgeving is ook van belang voor kinderen op jonge leeftijd. Voor kinderen die een risico lopen op onderwijsachterstand bestaat er al voor- en vroegschoolse educatie: speciale programma?s voor kinderen vanaf tweeënhalf jaar waarin al spelende aandacht wordt besteed aan de taal- en rekenontwikkeling. Voor andere kinderen is er enkel opvang, die veelal niet gericht is op (spelend) leren.

School als gemeenschap

De ontwikkeling van een kind vindt uiteraard niet alleen binnen de muren van de school plaats. Ouders vervullen een belangrijke rol bij het leerproces op school.